/ Hamilton (ฮามิลตัน) เป็นเมืองตั้งอยู่ภายในภาคแผ่นดินของเกาะเหนือ ประเทศนิวซีแลนด์ ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำไวกาโต้ (Waikato River) ซึ่งเป็นแม่น้ำสายยาวที่สุดของนิวซีแลนด์ (แม่น้ำไวคาโต้มีความยาวกว่า 425 ก.ม. ไหลจากภูเขาสูงกลางเกาะเหนือ Mt Reupehu ผ่านเมืองเทาโป – ก่อเกิดทะเลสาบ Taupo ทะเลสาบที่ใหญ่ที่สุดในนิวซีแลนด์ และ Huka Fall ก่อนจะไหลขึ้นเหนือผ่านใจกลางเมืองแฮมิลตันไปลงทะเลที่ด้านใต้ของเมืองออกแลนด์) เป็นเมืองที่มีประชากรมากที่สุดในภูมิภาคไวกาโต (Waikato Region) ด้วยจำนวนประชากร 178,500 คน นับว่าเป็นเมืองที่มีประชากรมากที่สุดเป็นอันดับสี่ของประเทศ ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 110 ตารางกิโลเมตร (42 ตารางไมล์) ฮามิลตันเป็นส่วนหนึ่งของเขตเมืองฮามิลตัน (Hamilton urban area; เป็นเขตการปกครองส่วนท้องถิ่นเมืองฮามิลตันที่ขยายรวมถึงเมืองใกล้เคียงของงารัววาเฮีย, เต อาวามูตู และเคมบริดจ์ เทียบได้กับกรุงเทพมหานครและปริมณฑลของไทย) ใน ค.ศ. 2020 ฮามิลตันได้รับรางวัลเมืองใหญ่ที่สวยที่สุดของนิวซีแลนด์
อาณาเขตพื้นที่ที่ปัจจุบันของฮามิลตันครอบคลุมถึงหมู่บ้านชาวเมารีที่ตั้งอยู่มาแต่เดิมหลายแห่ง ส่วนใหญ่ตั้งอยู่บนริมฝั่งแม่น้ำไวกาโต รวมถึงหมู่บ้านคิริคิริโรอา ซึ่งต่อมาได้เป็นชื่อภาษาเมารีของเมืองเมืองนี้ เมื่อผู้ตั้งถิ่นฐานชาวอังกฤษมาถึง นำไปสู่เหตุการณ์การรุกรานไวกาโต และการยึดที่ดิน (Raupatu; เราปาตู) โดยเจ้าอาณานิคมอังกฤษ หมู่บ้านชาวเมารีเหล่านี้จึงถูกทิ้งร้างในที่สุด
ในอดีตฮามิลตันเป็นเมืองศูนย์กลางทางด้านเกษตรกรรม ปัจจุบันเป็นเมืองที่มีเศรษฐกิจที่หลากหลายและเป็นเขตเมืองที่มีอัตราการเติบโตเร็วที่สุดเป็นอันดับสามของประเทศนิวซีแลนด์ รองจากปูเกโกเฮ และออกแลนด์ ฮามิลตันการ์เดน เป็นสถานที่ท่องเที่ยวยอดนิยมของภูมิภาค การศึกษาและการวิจัยและพัฒนา เป็นภาคส่วนที่มีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของเมืองฮามิลตัน จำนวนนักศึกษาที่กำลังศึกษาในมหาวิทยาลัยภายในเมืองฮามิลตันรวมกว่า 40,000 คนและนักวิทยาศาสตร์ที่สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกกว่า 1,000 คน ที่ศึกษาอยู่ที่มหาวิทยาลัยไวคาโต้ (University of Waikato) และ Wintec (Waikato Institute of Technology)
นอกจากนี้ เนื่องจากอยู่ใกล้กับออกแลนด์ สถาบันอุดมศึกษาใหญ่น้อยอีกหลายแห่ง ต่างก็เลือกแฮมิลตันเป็นที่ตั้งแคมปัสรองของตน เป็นการกระจายนักศึกษาต่างชาติออกจากออกแลนด์ตามนโยบายของรัฐบาลนิวซีแลนด์ ที่จะให้สิทธิ์นักศึกษาต่างชาติที่ไม่ได้เรียนในออกแลนด์ ได้สิทธิ์ประโยชน์เพิ่มขึ้นในการได้วีซ่าทำงานหลังเรียนจบนานขึ้น 2 ปี เพื่อระบายความแออัดและแก้ไขปัญหาจราจรในออกแลนด์
สำหรับนักเรียนมัธยม ระยะทางที่ใกล้กับออกแลนด์เพียง 90 นาทีขับรถ ทำให้แฮมิลตันเป็นทางเลือกสำหรับผู้ปกครองที่ต้องการโรงเรียนชั้นดีให้ลูก ในสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเล่นกีฬาและทำกิจกรรมต่าง ๆ และไปกลับโฮมสเตย์ได้ไม่ลำบากในชีวิตประจำวัน ค่าครองชีพประหยัดกว่า และมีโรงเรียนประจำให้เลือกหลายแห่งมากกว่าในออกแลนด์ นักเรียนสามารถบินไปลงออกแลนด์ แล้วโรงเรียนส่งรถมารับถึงที่สนามบิน นักเรียนที่อยู่นานแล้วมักนัดหมายกับเพื่อน ๆ ที่จะกลับไทยด้วยกัน และกลับมาเรียนพร้อมกันในเที่ยวบินเดียวกัน
ไวคาโต้เป็นศูนย์กีฬาทางน้ำที่สำคัญของเกาะเหนือ พื้นที่รอบนอกเป็นฟาร์มโคนม และคอกเพาะพันธุ์ม้าแข่งระดับโลก ภูมิประเทศที่เป็น inland ไม่ติดชายทะเลของแฮมิลตัน ทำให้เมืองนี้มีอากาศร้อนสุดเย็นสุด อุณหภูมิต่ำสุดหน้าหนาวที่เคยวัดได้คือ -4 องศา และร้อนสุด 29 องศาเซลเซียส นอกจากนั้นยังเป็นเมืองที่มีความชื้นค่อนข้างสูงคล้ายสิงคโปร์ หน้าหนาวอาจมีน้ำค้างแข็งได้ในบางวัน หิมะเป็นไปได้แต่นาน ๆ ที หมอกเป็นสิ่งที่พบได้เสมอในหน้าหนาวโดยเฉพาะแถวริมแม่น้ำ ปกติจะจางก่อนเที่ยง ปริมาณน้ำฝน (ตก 125 วันต่อปี) และแสงแดดสม่ำเสมอตลอดปี (ปีละ 2,000 ชั่วโมง) ทำให้ไวคาโต้เป็นเขตที่ทำการเกษตรได้ดี เมืองนี้เป็นเมืองที่ลมไม่แรงเพราะอยู่ในพื้นทวีป
ประชากรแฮมิลตันเมื่อรวมเมืองโดยรอบมีสูงถึง 241,200 คน (4.9% ของประเทศ) ส่วนใหญ่เป็นชาวนิวซีแลนด์เชื้อสายยุโรปผิวขาว (69.5%) รองลงมาเป็นเมารี (21.3%) เอเชีย (13.8%) และเชื้อชาติอื่นๆ อีก 7% ทั้งหมดนับรวมได้มากกว่า 80 เชื้อชาติ ประชากรแฮมิลตันจำนวน 24% ไม่ได้เกิดในนิวซีแลนด์ คนแฮมิลตันจำนวนสูงถึงเกือบ 50% นับถือศาสนาคริสต์ และ 8.3% ไม่ได้นับถือคริสต์ 41.6% ไม่ได้นับถือศาสนาใด ๆ และประมาณ 4.2% ไม่ต้องการตอบเกี่ยวกับเรื่องนี้ ในจำนวนผู้ที่นับถือศาสนาคริสต์ ประมาณ 12% เป็นคาทอลิค ซึ่งเป็นกลุ่มที่ใหญ่ที่สุด รองลงมาคือ Anglican (Church of England) 9.9% และ Presbyterian 6.3% ในกลุ่มคนที่ไม่ได้นับถือศาสนาคริสต์ สามอันดับแรกคือ Hindu 2.9%, Islam 1.9% และ พุทธ 1.6%
ไวคาโต้เป็นเจ้าภาพจัดงานเทศกาลต่างๆ ที่น่าสนใจตลอดปี มีทุกเดือน เดือนละหลายงาน
January: Parachute music festival (discontinued after 2014), Festival One (from 2015)
February: Hamilton Gardens Arts Festival, Couch Soup Festival of One-Act Plays
March: Waikato Food & Wine Festival
March: Soundscape
March: Indigo Festival
April: The Great Pumpkin Carnival at Hamilton Gardens
April: Waikato Show
April: Armageddon Expo Sci Fi & Comics Convention
April: Balloons over Waikato – hot air ballooning festival
April: 5 Bridges River Swim
May: Hamilton Circle Jerk music event
June: National Agricultural Field Days
June: Hamilton Fuel Festival
July: Soundscape Tronik DJs play at the sellout Soundscape street party
August: World Rally Championship
August: International Festival of Media, Arts and Design
August: International Film Festival
September: Hamilton Pride Festival
September: The Great Race
September: Hamilton Fringe Festival
September: Hamilton Underground Film Festival
November: Bridge to Bridge water skiing event
สถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงก้องโลกของแคว้นไวคาโต้ คือ Waitomo Glowworm Cave ถ้ำหนอนเรืองแสงนับล้าน ๆ ตัว ที่อยู่ลึกลงไปใต้พิภพ ตามแนวลำธารในโถงถ้ำที่มืดสนิท (Hamilton-Waitomo Cave ขับรถประมาณ 1 ช.ม.) และสตูดิโอธรรมชาติ สถานที่ถ่ายทำภาพยนตร์ฮอลลีวู้ดของปีเตอร์ แจ็คสัน – The Hobbit ที่อยู่ในเมือง Matamata (Hamilton-Matamata ขับรถประมาณ 45 นาที) น้องๆ มัธยมที่ไปเรียนในเมืองนี้ ทางโรงเรียนจะพาไปทำกิจกรรมนอกเมืองอยู่บ่อย ๆ ไม่ว่าจะเป็นไปออกแลนด์ โรโตรัว มาทามาท่า เทาโป หรือไวโตโม่ หน้าหนาวโรงเรียนจะจัดสกีทริปไปตอนกลางของเกาะเหนือที่ Whakapapa หรือ Tukino ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของภูเขา Mount Ruapehu (เม้าท์รัวเพฮู) ซึ่งเป็นลานสกีที่ใหญ่ที่สุดในนิวซีแลนด์
โรงเรียน High School ที่เราอยากจะแนะนำของเมืองนี้คือ
* P = Private (โรงเรียนเอกชน) | S = State (โรงเรียนรัฐ) | SI = State Integrated (โรงเรียนกึ่งเอกชน) | B = Boarding (โรงเรียนประจำ)
มหาวิทยาลัยของเมืองนี้
- University of Waikato คณะที่เด่นคือ Management